Τετάρτη 30 Οκτωβρίου 2013

55 ΕΥΧΑΡΙΣΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ - ΓΙΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΟΥΣ



ΕΙΚΟΝΑ 1
  1. Απλώνουμε αφρό ξυρίσματος πάνω στο τραπέζι και γραφούμε γράμματα,  ζωγραφίζουμε σχήματα πάνω στον αφρό (όπως στην εικόνα 1)
  2. Φτιάχνουμε γράμματα ή σχήματα με χαρτοταινία στο πάτωμα και ζητάμε από τα παιδιά είτε να περπατήσουν  πάνω στο γράμμα από χαρτοταινία είτε να διασχίσουν τις γραμμές με ένα αυτοκινητάκι ή με μια κούκλα ή με ένα ζωάκι.
  3. Ζωγραφίζουμε με το δάχτυλο μας διάφορα γράμματα ή σχήματα στον αέρα, επάνω στην πλάτη της φίλης μας κλπ.
  4. Σχηματίζουμε γράμματα ή σχήματα με πλαστελίνη, χάντρες, φακές, πινέζες, φασόλια, δαχτυλομπογιές κλπ 
  5. Ζωγραφιστέ ένα μεγάλο οχτώ όπως στην εικόνα 2 σε μια λευκή κόλα και ζητήστε από τα παιδιά να ακολουθήσουν τις γραμμές με ένα μαρκαδόρο με το κυρίαρχο χέρι  και να δημιουργήσουν  και αυτά ένα ίδιο σχήμα  πάνω από το δικό σας. Δεν θέλουμε να το αντιγράψει αλλά να «πατήσει» (ιχνηλατήσει) το δικό σας.
  6. EIKONA 2
  7. Τοποθετείστε διαφορές κάρτες πάνω στο τραπέζι. Τα παιδιά πρέπει να κάνουν κατηγοριοποίηση πχ δώσε μου όλες τις κάρτες που απεικονίζουν ζώα. Πρέπει να τις μαζέψουν με το κυρίαρχο. Οι κάρτες είναι απλωμένες μπροστά τους και ξεπερνάνε το πλάτος του σώματος τους.
  8. Το παιδί θα στέκεται σταθερό μπροστά από τον τοίχο (κοιτώντας τον τοίχο) σε ένα δωμάτιο με λίγο φως. Εσείς θα κρατάτε ένα φακό και θα φωτίζεται τον τοίχο. Το παιδί θα πρέπει να ακολουθεί το φως που πέφτει στον τοίχο με το κυρίαρχο χέρι του καθώς θα πρέπει να παραμένει σταθερό μπροστά από τον τοίχο.
  9. Τα παιδιά περπατάνε γύρω από το τραπέζι στις μύτες των ποδιών και επιστρέφουν από την αντίθετη φορά περπατώντας στις φτέρνες.
  10. Τα παιδιά περνάνε κάτω από το τραπέζι έρποντας με την κοιλιά και επιστρέφουν έρποντας με την πλάτη.
  11. Ζητήστε από το παιδιά να κυλιστούν στο πάτωμα, από τον έναν τοίχο στον άλλον.
  12. Τα παιδιά στέκονται στο ένα πόδι όσο γίνεται περισσότερο ˙ επαναλάβατε με το άλλο πόδι.
  13.  Τα παιδιά χτυπάνε τα χέρια τους και πρέπει να πηδάνε συγχρόνως.
  14.  Τα παιδιά κρύβονται κουλουριασμένα κάτω από μια κουβέρτα στο σινιάλο σας πρέπει να βγουν όσο γίνεται πιο γρήγορα.
  15. Τα παιδιά ξαπλώνουν με την πλάτη και κάνουν ποδήλατο πρέπει να κινούν τα πόδια του αργά και σιγά σιγά να επιταχύνουν.
  16. Τα παιδιά πρέπει να περπατάνε σέρνοντας τα πόδια τους στο πάτωμα όταν τους χτυπάτε παλαμάκια, πρέπει να περπατάνε σηκώνοντας πολύ ψηλά το γόνατο.
  17.  Ζητήστε να περπατάνε στα γόνατα, με την πλάτη ίσια, τα χέρια στα πλευρά. 
  18.  Ανασηκώστε τα πόδια του παιδιού και ζητήστε του να περπατήσει με τα χέρια.
  19. Σχηματίστε με εφημερίδα μια ευθεία γραμμή στο πάτωμα, μήκους τριών μέτρων περίπου και πλάτους πέντε εκατοστών. Το παιδί πρέπει να περπατήσει πάνω σ´ αυτή τη γραμμή, χωρίς να πατήσει τα πόδια στο πλάι. Να επαναλάβει πηγαίνοντας προς τα πίσω.
  20. Σχηματίστε δυο γραμμές στο πάτωμα με χαρτοταινία, που απέχουν μεταξύ τους είκοσι εκατοστά και έχουν μήκος τρία περίπου μέτρα. Το παιδί πρέπει να περπατήσει ανάμεσα σ´ αυτές τις γραμμές, χωρίς να τις αγγίξει. Να επαναλάβει πηγαίνοντας προς τα πίσω.
  21. Σχηματίστε με σπάγκο στο πάτωμα έναν κύκλο περιφέρειας δυόμισι περίπου μέτρων. Το παιδί πηδάει με ενωμένα τα πόδια μέσα και έξω από τον κύκλο. Να επαναλάβει με το ένα πόδι αν μπορεί.
  22. Ρίξτε ένα μπαλάκι από αλουμινόχαρτο το παιδί πρέπει να τρέξει να το βρει και πρέπει να το φέρει περπατώντας αργά, όπως η χελώνα.
  23. Ζητήστε από το παιδί να σπρώξει με το ένα πόδι ένα άδειο κουτί παπουτσιών και να επιστρέψει χρησιμοποιώντας το άλλο πόδι.
  24.  Γεμιστέ με ρύζι ένα μικρό πλαστικό σακουλάκι το παιδί τοποθετεί το σακουλάκι στο πόδι του και προσπαθεί να το ανασηκώσει. Να επαναληφθεί με το άλλο πόδι.
  25. Το παιδί περπατάει με το ένα χέρι τεντωμένο, έχοντας στο επάνω μέρος του χεριού έναν κουτάλι. Να επαναληφτεί κατόπιν με το άλλο χέρι.
  26. Το παιδί, όρθιο, πρέπει να τοποθετήσει ένα νόμισμα μπροστά στο δεξί του πόδι με το αριστερό του χέρι, κατόπιν μπροστά στο αριστερό του πόδι με το δεξί του χέρι. Να επαναληφτούν οι δυο ασκήσεις, τοποθετώντας το νόμισμα πίσω από το πόδι.
  27. Τοποθετήστε πέντε φύλλα τριάντα τετραγωνικών εκατοστών στο πάτωμα , σε απόσταση τριάντα εκατοστών το καθένα. Το παιδί πρέπει να πηδά στο κενό, με ενωμένα τα πόδια. Να επαναλάβει πηδώντας πάνω στα φύλλα αυτή τη φορά.
  28. Το παιδί πρέπει να περπατήσει ολόισια, κρατώντας έναν μεγάλο βιβλίο στο κεφάλι του.
  29. Το παιδί περπατάει με τα τέσσερα, κουβαλώντας την εφημερίδα στην πλάτη του.
  30. Το παιδί περπατάει στα τρία κρατώντας έναν κουτάλι στο ένα χέρι. Να επαναλάβει, κρατώντας το κουτάλι με το άλλο χέρι.
  31.  Βαλτέ διάφορα εμπόδια (καρέκλες, μαξιλάρια, βιβλία) στο δωμάτιο· το παιδί πρέπει να τρέχει χωρίς να τα αγγίζει. Μπορείτε να προσθέσετε και την παράμετρο της ταχύτητας. (όσο πιο γρήγορα γίνεται).
  32. Φτιάχνουμε μια κατασκευή με τουβλάκια ή lego. Ζητάμε από τα παιδιά να την παρατηρήσουν  για 5 δευτερόλεπτα. Κρύβουμε την κατασκευή με μια άσπρη κολλά Α4 και τους ζητάμε να φτιάξουν την ίδια με ακριβώς τα ίδια χρώματα. Μόλις την κατασκευάσουν αποκαλύπτουμε την δίκια μας κατασκευή για να επιβεβαιώσουμε το αποτέλεσμα. Ξεκινάμε με άπλες κατασκευές που αποτελούνται με 4 - 5 τουβλάκια και ανεβάζουμε το επίπεδο προσθέτοντας τουβλάκια. 
  33. Τοποθετούμε στο τραπέζι διάφορα οικεία αντικείμενα. Αφήνουμε τα παιδιά να τα παρατηρήσουν για 5 δευτερόλεπτα και τους ζητάμε να γυρίσουν από την άλλη. Αφαιρούμε ένα από τα αντικείμενα που έχουμε τοποθετήσει και τους ζητάμε να γυρίσουν και να δουν ποιο αντικείμενο λείπει από το τραπέζι. Εάν απαντήσει σωστά επαναλαμβάνουμε και προσθέτουμε κι αλλά αντικείμενα για να ανεβάσουμε το επίπεδο δυσκολίας της άσκησης. 
  34. Χτυπήστε τα χέρια και ζητήστε από το παιδί να περπατήσει. Πρέπει να ακινητοποιηθεί μόλις σταματήσετε να χτυπάτε.
  35. Όταν χτυπάτε τα χέρια, το παιδί περπατάει σαν τη γάτα. Όταν σταματάτε, πηδάει σαν το κουνέλι.
  36. Όταν δείχνετε ένα κουτάλι, σέρνεται με την κοιλιά σαν το φίδι. Όταν δείχνετε ένα πιρούνι, κάθεται στην καρέκλα. Όταν δείχνετε ένα μαχαίρι, πηδάει όπως ο λαγός.
  37. Κρατάει το παιδί στα χέρια του ένα μολύβι, μια οδοντογλυφίδα και ένα κουμπί. Όταν δείχνετε το χέρι κλειστό, το παιδί πρέπει να βάλει ένα κουμπί στο τραπέζι. Όταν δείχνετε το χέρι ανοιχτό, βάζει μια οδοντογλυφίδα. Όταν δείχνετε δυο δάχτυλα, βάζει ένα μολύβι.
  38. Βάλτε με μια κάποια σειρά ένα πιρούνι, ένα κουτάλι και ένα μαχαίρι. Πάρτε τα και ζητήστε απ το παιδί να τα ξαναβάλει στην ίδια σειρά.
  39.  Ζητήστε από το παιδί να βρει από τα παραμύθια του ζώα με δυο πόδια, λουλούδια με κόκκινο χρώμα, φρούτα στρογγυλά κλπ
  40. Τοποθετεί οδοντογλυφίδες πάνω σε μια μπάλα πλαστελίνης για την δημιουργία ενός σκαντζόχοιρου
  41. Τοποθετούμε διάφορα ζωάκια σε ένα τραπέζι. Πχ αρκούδα λιοντάρι κουνέλι τίγρη και ένα ψαράκι. Ζητάμε να μας πει ποιο ζώο δεν ταιριάζει με τα υπόλοιπα. Συνεχίζουμε με τον ίδιο τρόπο με διαφορετικά ζώα και κατηγορίες. Πχ ψαράκι δελφίνι φώκια πεταλούδα. Υπάρχουν πάρα πολλοί συνδυασμοί και κατηγορίες. Η ίδια δραστηριότητα μπορεί να γίνει και με εικόνες ζώων.
  42. Βάζουμε σε μια λεκάνη φακές φασόλια και διάφορα μικρά αντικείμενα όπως ένα αυτοκινητάκι, ένα ζωάκι μια μικρή μπάλα κλπ κλείνουμε τα μάτια του με ένα μαντήλι και ζητάμε να βρει τα διάφορα αντικείμενα μέσω της αφής χωρίς οπτική επαφή.  Για να ανεβάσουμε το επίπεδο ζητάμε να βρει τα φασόλια μέσα στις φακές.
  43. Φτιάχνουμε με την πλαστελίνη διάφορα σχήματα απλά (κύκλους, τετράγωνα, σταυρό) και πιο περίπλοκα (κύκλο και μέσα σταυρό, τετράγωνο και μέσα χι) και ζητάμε να φτιάξει ακριβώς τα ίδια κουλουράκια για να τα πουλήσουμε στην αγορά.
  44.  Τοποθετούμε διάφορα κουτάκια από αναψυκτικά στο πάτωμα και ζητάμε από το παιδί να σύρει την μπάλα και να ρίξει όλα τα κουτάκια. (μπόουλινγκ)
  45. Τα παιδιά κινούν τα μέρη του σώματος τους που εμείς ονομάζουμε. Νε επαναλάβετε, δένοντας τα μάτια τους.
  46.  Πάρτε διάφορες πόζες. Τα παιδιά σας κοιτάζουν και σας μιμούνται.
  47. Ζητήστε από τα παιδιά να ενώσουν το κεφάλι τους με το κεφάλι του διπλανού τους, τον ωμό τους με τον ωμό του διπλανού τους, το μάγουλο με το μάγουλο του διπλανού τους κλπ
  48. Τα παιδιά τοποθετούν την μπάλα: ψηλά, χαμηλά, πάνω, κάτω, μπροστά, πίσω, πλάι, μακριά, κοντά.
  49.  Ζητήστε από τα παιδιά να τοποθετηθούν: κάτω απ’ την καρέκλα, πίσω, μπρος, στην αριστερή και στην δεξιά πλευρά (εάν είναι πάνω από 6 ετών)
  50.  Τοποθετείστε στο πάτωμα μερικά φύλλα χαρτιού Α4 σε απόσταση 30 εκατοστών το καθένα, τα παιδιά πρέπει να περάσουν ανάμεσα από αυτά χωρίς να τα αγγίξουν.
  51.  Κάντε 3 διαφορετικές πράξεις και ζητήστε από τα παιδιά να τις ξανακάνουν με την ίδια σειρά.
  52. Τα παιδιά ονομάζουν με τη σειρά τα ρούχα που πρέπει να βάλουν όταν ντύνονται.
  53. Τοποθετείστε ζυμαρικά (μακαρόνια, κριθαράκι, μακαρονάκι κλπ) και ζητήστε από τα παιδιά να βάλουν μαζί αυτά που είναι όμοια.
  54.  Ζητήστε από τα παιδιά να βρουν μέσα στο χώρο αντικείμενα που έχουν σχήμα: κύκλου, τετραγώνου, τρίγωνου, παραλληλόγραμμου
  55. Να μάθετε στα παιδιά τα ονόματα των ζωών και των μικρών τους.  Ζητήστε να ονομάσουν ζώα που τρέχουν, κολυμπούν κλπ
  56. Ζητήστε από τα παιδιά να ζωγραφίσουν το περίγραμμα των χεριών τους.                                                       
ΧΑΒΑΤΖΙΟΓΛΟΥ ΕΙΡΗΝΗ
ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ


Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΔΑΦ - Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

«Η Εργοθεραπεία είναι ένας τομέας της υγείας που ενδιαφέρεται για τη διευκόλυνση και την ευημερία. Μέσα από τη θεραπευτική χρήση της αυτοφροντίδας, της εργασίας, και των δραστηριοτήτων παιχνιδιού σκοπεύουν στην ανεξάρτητη λειτουργικότητα, ενισχύουν την ανάπτυξη, και αποτρέπουν την ανικανότητα. Θέτονται στόχοι και προσαρμόζουν το περιβάλλον για να επιτύχουν τη μέγιστη ανεξαρτησία και για να ενισχύσουν τη ποιότητα ζωής(JacobsJacobs, 2004, p. 159)
Ο ρόλος του Εργοθεραπευτή  (Walting et. al, 2005) που ασχολείται  με παιδιά με ΔΑΦ είναι να: 
  • Αξιολογεί  τις ικανότητες και τις δυσκολίες του ατόμου στην εκτέλεση δραστηριοτήτων στους τρεις βασικούς τομείς (ΔΚΖ, Εργασία, Ελεύθερος Χρόνος) καθώς και τους παράγοντες (δεξιότητες του ατόμου και περιβαλλοντικά στοιχεία) που οδηγούν στις δυσκολίες αυτές.
  • Θέτει στόχους (μακροπρόθεσμους και βραχυπρόθεσμους).
  • Σχεδιάζει την θεραπευτική παρέμβαση σε συνεργασία με το παιδί και την οικογένεια του.
  • Συμβουλεύει – Συνεργάζεται με τους γονείς και τους άλλους επαγγελματίες υγείας ή δασκάλους ώστε να ενθαρρύνεται η εκπαίδευση - βελτίωση σε κοινωνικές δεξιότητες, Δραστηριότητες Καθημερινής Ζωής (ΔΚΖ) και ο χειρισμός πιθανών προβλημάτων συμπεριφοράς του παιδιού.
  • Εκτιμά  και τροποποιεί το περιβάλλον (κοινωνικό - φυσικό) ώστε να διευκολύνουν την ενεργητική συμμετοχή του παιδιού. 
  • Αποτελεί ενεργό μέλος της επιστημονικής ομάδας.


 (Walting et. al, 2005˙ Heather, 2004 ˙ Daniels & Evans, 2006 ˙ Hill & Gabriels, 2002)

Η αξιολόγηση των παιδιών με ΔΑΦ είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που καθορίζουν την αποτελεσματική και επιτυχημένη θεραπεία.
Αναφέρεται στη διαδικασία συλλογής, οργάνωσης και ερμηνείας πληροφοριών και στοιχείων απαραίτητα για τον σχεδιασμό ενός αποτελεσματικού και εξατομικευμένου θεραπευτικού προγράμματος. (Σιάννη, 2001)

Ο Εργοθεραπευτής αξιολογεί:
  • Τους τομείς εκτέλεσης που πιθανά να υπάρχουν δυσλειτουργίες (ΔΚΖ, σχολικές δραστηριότητες, παιχνίδι/ ελεύθερος χρόνος).
  • Τα στοιχεία εκτέλεσης που πιθανά να υπάρχουν δυσλειτουργίες (αισθητηριακά, κινητικά, αντιληπτικά, γνωστικά, ψυχο-κοινωνικά), που είναι απαραίτητα για την εμπλοκή σε δραστηριότητες των τομέων εκτέλεσης.
  • Τα πλαίσια εκτέλεσης (χρονικές και περιβαλλοντικές παράμετροι), το πώς αυτά επηρεάζουν ή καθορίζουν τις δραστηριότητες και τους ρόλους ενός παιδιού

Σε μια αξιολόγηση ο Εργοθεραπευτής πρέπει να προσδιορίσει τον σκοπό της αξιολόγησης και να καθορίσει μαζί με το παιδί και την οικογένεια, τις προτεραιότητες και τις ανάγκες του.
Η αξιολόγηση μπορεί να γίνει μέσω της χρήσης σταθμισμένων και μη αξιολογητικών εργαλείων, μέσα από τη συμπλήρωση ερωτηματολογίων και συνέντευξη των γονιών/φροντιστών του παιδιού, τη συλλογή πληροφοριών από άτομα του περιβάλλοντος όπως το σχολείο, παππούδες, γιαγιάδες κ.λπ. Επιπρόσθετα, μέσα από την κλινική παρατήρηση του παιδιού στο χώρο του θεραπευτηρίου, στο σπίτι, στο σχολείο καθώς και σε άλλα περιβάλλοντα όπως η παιδική χαρά κλπ.
Δεν είναι απαραίτητο να χρησιμοποιήσει όλες τις μεθόδους για να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση.
Μια επιτυχημένη αξιολόγηση ξεκινάει με συνέντευξη και παρατήρηση και συνεχίζει με τα σταθμισμένα τεστ εάν αυτό είναι απαραίτητο. Πολλοί πιστεύουν ότι  τα σταθμισμένα πρωτόκολλα δεν επιτρέπουν στα παιδιά να αναδείξουν τις πραγματικές τους ικανότητες και τα αποτελέσματα αυτών των τεστ διαφέρουν από το επίπεδο λειτουργίας στην πραγματική ζωή. Το παιχνίδι είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να παρατηρήσεις τις δεξιότητες ενός  παιδιού. (Miller et al., 2010)

Η αξιολόγηση από τον Εργοθεραπευτή συνήθως πραγματοποιείται στον κατάλληλα δομημένο χώρο του θεραπευτηρίου. Μια αξιολόγηση όμως μπορεί να πραγματοποιηθεί και στο σπίτι και σπανιότερα στο χώρο του σχολείου ή σε κάποιο χώρο της κοινότητας (π.χ. εστιατόριο, παιδική χαρά).

Κάθε αξιολόγηση πρέπει να είναι εξατομικευμένη γιατί τα παιδιά με ΔΑΦ έχουν ένα μεγάλο εύρος ικανοτήτων και απαιτεί μεγάλη προσοχή.
Οι τομείς εκτέλεσης που αξιολογούνται είναι της Αυτοφροντίδας, Αισθητηριακής Ρύθμισης (sensory modulation), πράξης, κινητικής μίμησης, λειτουργικού παιχνιδιού, κοινωνικής συμμετοχής, συμμετοχής στην εκπαιδευτική διαδικασία και απόδοσης στην εργασία κ.α. (Miller et al., 2010)
Τα στοιχεία εκτέλεσης που αξιολογούνται είναι οι:
  1. Γνωστικές Δεξιότητες: συγκέντρωση προσοχής, οπτική και ακουστική μνήμη, επίλυση προβλήματος, κατηγοριοποίηση - διαφοροποίηση,  έναρξη και λήξη  δραστηριότητας, ανοχή στη ματαίωση και γενίκευση, οργάνωση και δόμηση στον χώρο κλπ
  2. Λεπτής Κίνησης & Συντονισμού: Δεξιότητες προγραφής,  γραφή, λαβή εργαλείων γραφής, ολοκλήρωση δραστριοτήτων λεπτής κίνησης κλπ
  3. Αδρής Κίνησης: Πετάει – πιάνει μπάλα, τρέξιμο, κουτσό, στασικός έλεγχος, αμφίπλευρη οργάνωση, αδεξιότητα, αυτόματες αλλαγές της κίνησης, ισορροπία, έκταση - κάμψη κορμού και κεφαλής, προβαλλόμενες δράσεις, χρονισμός, ταχύτητα και ρυθμός κίνησης κλπ
  4. Πράξη: ιδεασμός, κινητικός σχεδιασμός, σφαιρικό σχέδιο, ανατροφοδότηση, καταγραφή ερεθίσματος κλπ
  5. Αισθητητριακή Επεξεργασία: Ιδιοδεκτικό - Αιθουσαίο - Οπτικό - Ακουστικό - Γευστικό - Οσφρητικό Σύστημα, Επίπεδο Διέγερσης, Σωματογνωσία, Στερεογνωσία, Σχήμα Σώματος - Ενημερότητα Σώματος κλπ 
  6. Δεξιότητες Παιχνιδιού: Να περιμένει τη σειρά του, να κατανοεί/ συμμετέχει σε παιχνίδι κανόνων, συμβολικό παιχνίδι, σε αθλήματα, σε κοινωνικό παιχνίδι κλπ
  7. Κοινωνικές Δεξιότητες- Επικοινωνία: Ανάπτυξη σχέσεων με συνομηλίκους-φιλίες, κατανόηση των συναισθημάτων των άλλων, συνεργασία, κατανόηση των κοινωνικών κανόνων  κλπ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

Jacobs, K.,  Jacobs, L. (2004). quick reference dictionary for occupational therapy (4th ed.). USA: Slac

Watling, R., Tomchek, S., LaVesser, P. (2005) The Scope of Occupational Therapy Services for Individuals With Autism Spectrum Disorders Across the Lifespan. American Journal of Occupational Therapy. 59: 680-683.

Watling, R., Tomchek, S., LaVesser, P. (2005) The Scope of Occupational Therapy Services for Individuals With Autism Spectrum Disorders Across the Lifespan. American Journal of Occupational Therapy. 59: 680-683.

Hill, D. & Gabriels, R. (2002). Autism: from research to individualized practice. Great Britain: Jessica Kingsley Publishers

Σιάννη, Α. (2001). Σημειώσεις Εργοθεραπείας ΙΙ. Τ.Ε.Ι. Αθήνας, Τμήμα Εργοθεραπείας. Αθήνα

Miller-Kuhaneck, H., Spitzer, S., Miller, E. (2010). Activity analysis, creativity, and playfulness in pediatric occupational therapy: making play just right. USA: Jones & Bartlett Publishers

Dunbar, S. (2007). Occupational therapy models for intervention with children and families. USA: SLACK Incorporated

Dworkin, P. (1996). Pediatrics (3 ed.). USA: Williams & Wilkins


Howlin, P. (1998). Children with Autism and Asperger Syndrome: A guide for practiotioners and Carers. Great Britain: John Wiley and sons

Miller-Kuhaneck, H. (2004). Autism: A Comprehensive Occupational Therapy Approach (2nd ed.). USA: American Occupational Therapy Association Press 

Πως θα βοηθήσετε το παιδί σας να μάθει να μιλάει

Οι διαταραχές του λόγου εάν και είναι οι πιο συχνές αναπτυξιακές διαταραχές, είναι οι λιγότερο ανιχνεύσιμες στην πρωτοβάθμια φροντίδα.  Αρχικά ελέγξτε τη ακοή του παιδιού σας , ιδιαίτερα εάν πάσχει από συχνές λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος
  
Επανάληψη  
Ο γονέας πρέπει να επαναλαμβάνει την ίδια λέξη ξανά και ξανά . Μέσω της επανάληψης το παιδί μπορεί να θυμάται και να χρησιμοποιεί τις λέξεις . Επίσης μέσω της επανάληψης το παιδί ακούει και σταδιακά αναγνωρίζει τους ήχους που πρέπει να χρησιμοποιήσει για να εκφράσει αυτό που θέλει να πει και κατά συνέπεια μαθαίνει και τις λέξεις.


Μίμηση 
Ο γονέας επαναλαμβάνει τις λέξεις που λέει το παιδί σωστά. Η σωστή επανάληψη θα βοηθήσει το παιδί να μιλάει καθαρά για να τον καταλαβαίνουν οι άλλοι.

Ονομασία 
Ο γονέας πρέπει να ονομάζει σωστά τα πράγματα, τους ανθρώπους , τις τοποθεσίες για τα οποία δείχνει ενδιαφέρον το παιδί αλλά δεν μπορεί να τα ονομάσει.

Αύξηση
Η αύξηση της φράσης / πρότασης που λέει το παιδί από το γονέα προσθέτοντας νέα στοιχεία. . Με αυτό τον τρόπο το παιδί μαθαίνει νέες λέξεις και τις χρησιμοποιεί σωστά σε προτάσεις

Περιγραφή 
Ο γονέας περιγράφει στο παιδί τις πράξεις που κάνει και τα αντικείμενα που χρησιμοποιεί. Έτσι το παιδί θα μάθει να περιγράφει δραστηριότητες, γεγονότα και πράγματα χρησιμοποιώντας μεγάλο εύρος λεξιλογίου.


ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΥ 
ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ

Σταδια ανάπτυξης του λόγου



0- 5 μηνών 
Γελά , κλαίει 
Παράγει διάφορους ήχους ( κυρίως φωνήεντα )
Το μωρό αντιδράει στους ήχους , εντοπίζει και στρέφει το κεφάλι του στην πηγή´η τους
Διακρίνει τους ήχους 
Εστιάζει στον ομιλήτη 
Διαφοροποιεί το κλάμμα για να εκφράσει τις διάφορες ανάγκες 

Επαναλαμβάνει συχνά τον ίδιο ήχο



6-11 μηνών
Αντιλαμβάνεται απλές οδηγίες 
Λέει " μαμα" και "μπαμπά "
Ανταποκρίνεται στο άκουσμα του ονόματος του
Κατανοεί την άρνηση ( ναι ) και την κατάφαση ( όχι )
Παράγει ήχους που μοιάζουν με λέξεις 
Αρχιζει να μιμείται ήχους από το περιβάλλον του
Χρησιμοποιεί πολλους και διαφορετικούς ήχους 
Συνδυάζει ήχους για να σχηματίσει συλλαβές 
Επικοινωνεί μη λεκτικά χρησιμοποιώντας χειρονομίες 




12- 17 μηνών
Αρχίζει να χρησιμοποιεί λέξεις ( 2-3)
Ονομάζει οικεία αντικείμενα και πρόσωπα 
Λέει το ονομά του
Αντιλαμβάνεται προτάσεις και εκτελεί σύνθετες οδηγίες 
Κουνάει το χέρι για να χαιρετήσει
Επαναλαμβάνει λέξεις 
Κάνει ερωτήσεις με δυο λέξεις μαζί
Αρχίζει να βάζει 2 λέξεις μαζί
Διαφοροποιεί τους ήχους που παράγει σε διαδοχικές συλλαβές 
Αναπτύσσει πρωτοβουλία έναρξης παιχνιδιού 



18-23 μηνών 
Δείχνει τα μέρη του σώματος του
Κατανοεί ρήματα 
Το παθητικό του λεξιλόγιο είναι τουλάχιστον 10 λέξεων και το χρησιμοποιεί αυθόρμητα 
Κατονομάζει ορισμένα αντικείμενα 
Χρησιμοποιεί την προσωπική αντωνυμία 



24 - 35 μηνών 
Χρησιμοποιεί 20-50 λέξεις ( 2 χρονών)
Λέει προτάσεις με 4 - 5 λέξεις
Κάνει ερωτήσεις 
Χρησιμοποιεί ρήματα , γενική κτητική , πληθυντικό και προθέσεις 
Καταλαβαίνει απλές ερωτήσεις , απλές ιστορίες 
Ακούει ιστορίες από βιβλία με εικόνες 
Φτιάχνει προτάσεις με άρνηση ( π.χ όχι πάω)
Το λεξιλόγιο που χρησιμοποιεί φτάνει μέχρι 300 λέξεις
Χρησιμοποιεί ερωτήσεις με "τι", "που", "γιατί"
Αντιλαμβάνεται χωρικές , ποσοτικές ,περιγραφικές έννοιες 
Κατανοεί αρκετές αντωνυμίες 



3-4 χρονών
Έχει καθαρή άρθρωση (μερικά παιδάκια δε λένε καθαρά το " σ" και το "ρ")
Η ομιλία του παιδιού σας πλησιάζει περισσότερο αυτήν των ενηλικών σε συντακτικό και γραμματική
Αναγνωρίζει τα βασικά χρώματα 
Μπορεί να πει μια ιστορία και να μεταφέρει ιδέες 
Το λεξιλόγιο του ανέρχεται περίπου στις 1000 λέξεις ενώ χρησιμοποιεί μέχρι και 500λέξεις 
Φτιάχνει προτάσεις 3-4 λέξεων και επαναλαμβάνει προτάσεις οι οποίες είναι πιο ολοκληρωμένες 
Αντιλαμβάνεται προθέσεις 
Τραγουδάει τραγουδια
Καταλαβαίνει τις έννοιες "νυχτα" , "μέρα" 
Κατανοεί αρνήσεις 
Μιλάει για συμβάντα που δεν είναι του παρόντος
Συγκρίνει αντικείμενα και συμπληρώνει αναλογίες 
Εξάγει συμπεράσματα και απαντάει σε ερωτήσεις που εισάγονται με το "πότε"




4-5 χρονών
Αναγνωρίζει βασικά σχήματα 
Κατανοεί σύνθετες οδηγίες 
Αντιλαμβάνεται την παθητική φωνή
Συγκρίνει ζώα 
Προφέρει σωστά σχεδόν όλα τα σύμφωνα εκτός από τα φωνήματα λ/ρ/σ
Ρωτάει "ποιος " , "γιατί" 
Χρησιμοποιεί προτάσεις 4 -5 λέξεων 
Περιμένει τη σειρά του
Μετράει τουλάχιστον εως το 5

Περιγράφει μια διαδικασία , κατηγοριοποιεί και κατονομάζει συνειρμικά 
Δίνει ορισμούς λέξεων 
Μιλάει χωρίς σοβαρά γραμματικά και συντακτικά λάθη 
Ενώνει δυο προτάσεις με το "και"
Χρησιμοποιεί αόριστο



5- 6 ετών 
Γνωρίζει βασικές αντίθετες έννοιες ( μικρό - μεγάλο , ίδιο - διαφορετικό) 
Αντιλαμβάνεται χρονικές έννοιες "σήμερα, αύριο , χθες "
Κατανοεί επιθετικούς προσδιορισμούς 
Προφέρει όλα τα σύμφωνα και τα συμπλέγματα τους καθαράΧρησιμοποιεί σύνθετες προτάσεις 
Αναπαράγει μια ιστορία με τη βασική της πλοκή
Αφηγείται μια ιστορία δίνοντας την αρχή -μέση , τέλος 
Δημιουργεί ερωτήσεις για να αποσπάσει πληροφορίες 
Χρησιμοποιεί 2200 λέξεις καθώς και επίθετα 
Χρησιμοποιεί γραμματικούς χρόνους ( μέλλοντα)


7 -11 ετών
Αποκτά λογική σκέψη
Προσθέτει και αφαιρεί ως το 5 
Ξαναλέει μια ιστορία με οπτική στήριξη 
Κατασκευάζει ουσιαστικά από ρήματα
Χρησιμοποιεί συγκριτικό και υπερθετικό βαθμό 
Χρησιμοποιεί ανώμαλους πληθυντικούς 
Μπορεί να προσαρμόσει τον τρόπο που μολάει με βάση την ηλικία, το επίπεδο , τις γνώσεις , τη σχέση του με το συνομιλητή

ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΥ 
ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ

Κυριακή 27 Οκτωβρίου 2013

Νυχτερινή ενούρηση: τα «ατυχήματα» της νύχτας

- Τα περισσότερα παιδιά χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να μάθουν να ελέγχουν τις ανάγκες τους τη νύχτα
- Λίγο πριν κοιμηθεί το παιδί, το βάζουμε στην τουαλέτα. Το ίδιο κάνουμε και αμέσως μόλις ξυπνήσει το πρωί
- Του εξηγούμε πως αν στη διάρκεια της νύχτας θέλει να πάει στην τουαλέτα, μπορεί να πάει μόνο του ή να μας ζητήσει βοήθεια όποτε θέλει
- Προφυλάσσουμε το στρώμα του με αδιάβροχο υπόστρωμα και σταδιακά του βγάζουμε την πάνα.
- Αν περάσει ένας χρόνος από την ημέρα που ξεκινήσαμε την εκπαίδευση και συστηματικά εξακολουθεί να βρέχεται στον ύπνο του ή και την ημέρα ενημερώνουμε τον παιδίατρο.
- Τα ατυχήματα της νύχτας επανέρχονται όταν το παιδί περνάει κάποια δύσκολη φάση έντασης λόγω κάποιας αλλαγής στο περιβάλλον του. Σε αυτήν την περίπτωση το παρακολουθούμε και ενημερώνουμε τον παιδίατρο.
- Αν συνεχίσει να έχει νυχτερινά ατυχήματα και αφού κλείσει τα 5 χρόνια ενημερώνουμε τον παιδίατρο.

ΚΙΝΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ  1 – ΒΑΖΟΥΜΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΝΑ ΠΕΡΠΑΤΟΥΝ ΠΑΝΩ ΣΕ ΕΥΘΕΙΕΣ, ΚΑΜΠΥΛΕΣ, ΚΑΙ ΔΙΑΓΩΝΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ

      Δοκιμάζουμε να βάλουμε τα παιδιά να περπατούν πάνω σε σανίδα, σε μια γραμμή από χαρτοταινία, από νήμα, ή από σπάγκο.Μπορούν να περπατούν με ή χωρίς παπούτσια.
Βοηθάμε τα παιδιά να ορίσουν τις γραμμές τοποθετώντας μια σακούλα φασολιών, μια μπάλα, ένα κουτί, ή ένα παιχνίδι στην αρχή και στο τέλος της κάθε γραμμής. Μπορούν να περπατήσουν, να τρέξουν, να μπουσουλίσουν, ή να ρολλάρουν από την αρχή μέχρι το τέλος της γραμμής.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ  2 – ΠΕΡΠΑΤΟΥΝ, ΤΡΕΧΟΥΝ, ΧΟΡΟΠΗΔΟΥΝ, ΜΠΟΥΣΟΥΛΟΥΝ, ΣΕΡΝΟΝΤΑΙ, ΠΑΝΕ ΓΟΝΑΤΙΣΤΑ ΠΑΝΩ ΑΠΌ ΈΝΑ ΣΧΕΔΙΟ ΣΤΟ ΠΑΤΩΜΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ  3 – ΠΑΙΖΟΥΜΕ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΣΤΑ ΟΠΟΙΑ ΟΛΟΙ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΕΝΩΝΟΥΝ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΚΑΙ ΣΧΗΜΑΤΙΖΟΥΝ ΈΝΑΝ ΚΥΚΛΟ
      Δοκιμάζουμε να τραγουδήσουν ή να παίζουμε μουσικά παιχνίδια σε αυτή τη θέση.
Παίζουμε Hokey Pokey σε αυτή την κυκλική θέση.
Παίζουμε τροποποιημένα τις μουσικές καρέκλες, όπου τα παιδιά περπατούν καθώς η  μουσική παίζει και σταματούν όταν σταματά.
Παίζουμε «πέρνα την Ζεστή Πατάτα». Τα παιδιά περνούν εάν αντικείμενο γρήγορα γύρω από τον κύκλο μέχρι να σταματήσει η μουσική. Τότε, αυτό που έχει τη ζεστή πατάτα βγαίνει «έξω» από τον κύκλο


ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ  4 – ΠΑΙΖΟΥΜΕ ΑΚΟΛΟΥΘΑ ΤΟΝ ΑΡΧΗΓΟ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ  5 – ΠΑΙΖΟΥΜΕ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΧΟΥΛΑ ΧΟΥΠ ΓΙΑ ΝΑ ΕΝΙΣΧΥΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΙΔΕΑ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ
Αγγίζουν το στεφάνι με τις παλάμες, τα χέρια, τα πόδια ή τις πατούσες
Εναλλακτικά μπορούν να έχουν τα μάτια κλειστά ή ανοιχτά

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ  6 – ΠΑΙΖΟΥΜΕ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΜΙΜΗΣΗΣ ΣΤΑ ΟΠΟΙΑ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΠΟΘΕΤΟΥΝ ΤΟ ΣΩΜΑ ΤΟΥΣ ΣΑΝ ΜΙΑ ΓΡΑΜΜΗ (ΚΑΘΕΤΗ, ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ Ή ΔΙΑΓΩΝΙΑ), ΣΑΝ ΈΝΑ ΚΥΚΛΟ, Η ΣΑΝ ΈΝΑ ΆΛΛΟ ΣΧΗΜΑ


ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ  7 – ΒΑΖΟΥΜΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΝΑ ΑΓΓΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΑΚΡΗ ΕΝΌΣ ΤΕΤΡΑΓΩΝΟΥ Ή ΓΥΡΩ ΑΠΌ ΈΝΑ ΤΡΑΠΕΖΙ ΚΑΘΩΣ ΠΕΡΠΑΤΟΥΝ ΓΥΡΩ ΑΠΌ ΑΥΤΌ. ΔΟΚΙΜΑΖΟΥΜΕ ΜΕ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΔΕΜΕΝΑ ΑΝΟΙΧΤΑ. ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΔΟΚΙΜΑΣΕΙ ΝΑ ΒΡΕΙ ΚΑΠΟΙΟΝ ΚΡΥΜΜΕΝΟ ΘΗΣΑΥΡΟ

ΤΑ ΣΤΑΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΟΥ ΘΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΝΑ ΞΕΠΕΡΑΣΕΙ ΤΗΝ ΠΑΝΑ

Εκπαίδευση τουαλέτας – Στάδιο 1
Το ξεκίνημα
1)      Ο πρώτος στόχος είναι να εξοικειωθεί το παιδί με το να κάθεται στην τουαλέτα. Συνεπώς προτείνονται τουλάχιστον 6 “επισκέψεις” στην τουαλέτα ημερησίως όπου ο στόχος θα είναι, το παιδί να καθίσει στην τουαλέτα για μικρό χρονικό διάστημα (1 λεπτό) και σταδιακά αυξάνουμε τη χρονική διάρκεια.
2)      Αφήνουμε το παιδί να μπαίνει στην τουαλέτα μαζί μας και να παρατηρεί τη συμπεριφορά μας. Είναι καλό να βλέπει άτομα ίδιου φύλου (μαμά-κόρη, μπαμπάς-γιος ή αδερφάκι)
3)      Αγοράζουμε ένα γιογιό και το βάζουμε στην τουαλέτα.
      - Δείχνουμε στο παιδί πως καθόμαστε (με τα ρούχα αρχικά).
- Βάζουμε καθιστά στο γιογιό και τα αγοράκια. Είναι παράλογο να ζητάμε από ένα
τόσο μικρό παιδί να ουρεί όρθιο κρατώντας το πουλάκι του και σημαδεύοντας σωστά.
- Αφήνουμε το παιδί να κάθεται όση ώρα θέλει στο δοχείο με ή χωρίς την πάνα του.
- Του θυμίζουμε κάπου κάπου πως αν θέλει μπορεί να χρησιμοποιήσει το δοχείο χωρίς να το λέμε συνέχεια.
ΟΠΤΙΚΗ ΥΠΕΝΘΥΜΙΣΗ
4)      Παραμένουμε πιστοί στο χρονικό περιθώριο  που έχουμε θέσει (π.χ. 1 λεπτό καθιστός στην λεκάνη) και αγνοούμε τυχόν “κλάματα” και άλλες παρόμοιες συμπεριφορές του παιδιού. Ενδεχομένως να πρέπει να κάνουμε την τουαλέτα πιο άνετη για το παιδί.
5)      Προγραμματίζουμε και ενσωματώνουμε τη διαδικασία της εκπαίδευσης στην καθημερινή μας ρουτίνα. Ιδανικά επιλέγουμε τις ίδιες ώρες κάθε μέρα. Ενσωματώνουμε τη διαδικασία στο ημερήσιο οπτικοποιημένο πρόγραμμα του παιδιού.
6)      Επικοινωνούμε. Χρησιμοποιούμε την ίδια λεκτική οδηγία κάθε φορά. Δε ρωτάμε αλλά προτρέπουμε. Δεν περιμένουμε το παιδί να μας δείξει ότι θέλει να πάει στην τουαλέτα ή να μας απαντήσει σε σχετική ερώτηση. Αντιθέτως λέμε “πάμε τουαλέτα” και καθοδηγούμε το παιδί.
7)      Επιμένουμε στην προσπάθεια. Δίνουμε χρόνο στο παιδί να κατακτήσει την καινούρια δεξιότητα. Όταν θα έχουμε εξοικειωθεί με τη ρουτίνα και τη διαδικασία της εκπαίδευσης, επιμένουμε στον ίδιο στόχο για 3 εβδομάδες.
8)      Επιβραβεύουμε. Κάθε φορά που το παιδί κάθεται στην τουαλέτα ή ουρεί στην τουαλέτα (εξαρτάται από το ποιος είναι ο στόχος μας) επιβραβεύουμε έντονα και άμεσα. Επιλέγουμε αγαπημένα σνακ ή παιχνίδια και τα χρησιμοποιούμε μόνο για την διαδικασία της εκπαίδευσης τουαλέτας. Εάν είναι εφικτό τα φυλάσσουμε στο χώρο της τουαλέτας ώστε η επιβράβευση να είναι άμεση. Όσο πιο άμεση η επιβράβευση τόσο αυξάνουμε τις πιθανότητες το παιδί να επαναλάβει στο μέλλον τη συμπεριφορά που θέλουμε.

 Εκπαίδευση τουαλέτας – Στάδιο 2
1)      Όταν χρησιμοποιεί πλέον μόνο του το γιογιό καθημερινά αρχίζουμε να του φοράμε πάνες-βρακάκι εκπαιδευτικές ή υφασμάτινες. Έτσι νιώθει την υγρασία και καταλαβαίνει πότε ξεχάστηκε και δεν πήγε στην τουαλέτα. Οι πάνες είναι απαραίτητες ιδιαίτερα τη νύχτα. Τα αγόρια μαθαίνουν πιο γρήγορα στο στάδιο αυτό να χρησιμοποιούν τη λεκάνη της τουαλέτας όρθια –αλλά δεν πειράζει αν εξακολουθεί να ουρεί καθιστό.
2)      Μπορούμε τώρα να εγκαταστήσουμε το ειδικό καθισματάκι στη λεκάνη της τουαλέτας και σκαμνάκι για να το βοηθήσουμε να ανεβαίνει μόνο του αλλά και για να στηρίζει τα πόδια του ενώ κάθεται.
3)      Ντύνουμε το παιδί με ρούχα που μπαινοβγαίνουν εύκολα και χωρίς τη βοήθειά μας. Σορτσάκια ή παντελόνια με λάστιχο είναι τα καλύτερα για τα αγόρια, φουστάνια και φουστίτσες και τα κορίτσια.
4)      Σε περίπτωση που συμβεί κάποιο «ατύχημα» δεν μαλώνουμε ποτέ το παιδί, δεν το εκθέτουμε μπροστά σε άλλους με γέλια και κοροϊδίες και έχουμε πάντα μαζί μας ρούχα για να το αλλάξουμε ώστε να μην χρειαστεί να φύγουμε και να χαλάσουμε το παιχνίδι ή τη βόλτα επειδή λερώθηκε.

Εκπαίδευση τουαλέτας – στάδιο 3
1)       Μαθαίνουμε στο παιδί να πηγαίνει στην τουαλέτα πριν η σωματική του ανάγκη γίνει επείγουσα έστω και αν χρειαστεί να διακόψει τη δραστηριότητα.
2)      Του υπενθυμίζουμε να πάει στην τουαλέτα αλλά δεν το ρωτάμε συνέχεια «θες τουαλέτα» γιατί του δημιουργούμε άγχος και δεν το απειλούμε «αν λερωθείς θα φύγουμε».
3)      Μαθαίνουμε στα αγόρια να σηκώνουν το καπάκι της λεκάνης χωρίς να τα μαλώνουμε αν λερώνουν ή λερώνονται
4)      Δείχνουμε στο παιδί πως να σκουπίζεται σωστά (από μπροστά προς τα πίσω).

5)       Μαθαίνουμε στο παιδί τον βασικό κανόνα της υγιεινής: πάντα να πλένει τα χέρια του με ζεστό νερό και σαπούνι μετά την τουαλέτα.
Powered By Blogger